Jeotermal Akışkan Şartlandırma
Yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olan jeotermal enerji, yer altında doğal olarak bulunan sıcak su ve buhardan yararlanılarak elde edilir. Sürdürülebilir ve düşük karbon salınımına sahip olan bu enerji türü, çevre dostudur ve büyük bir potansiyele sahiptir. Ancak, jeotermal enerji sistemlerinin verimli çalışması ve uzun ömürlü olması için bu sistemlerde kullanılan jeotermal akışkanın doğru şartlandırılması çok önemlidir. Makalemizde, jeotermal akışkan, jeotermal sistemlerin temel parametreleri ve hem jeotermal hem de güneş enerjisi uygulamaları için su şartlandırmada kullanılan kimyasalları inceleyeceğiz.
Jeotermal Akışkan Nedir?
Jeotermal akışkan, yer kabuğunun derinliklerinde bulunan sıcak su ve buhar anlamına gelir. Yüksek sıcaklık ve basınçlarda kayaların arasından dolaşan bu tuzlu su, çeşitli mineral ve gazları bünyesine katar. Jeolojik çevreye bağlı olarak bileşimi değişiklik gösterir ve genellikle su (H₂O), karbondioksit (CO₂), hidrojen sülfür (H₂S), metan (CH₄) ve çeşitli mineraller içerir. Jeotermal akışkan enerji üretimi amacıyla kullanımı, ısı transferinin sağlandığı ısı değiştiriciler aracılığıyla gerçekleşir. Sıcaklık, enerji üretim sistemlerinin verimliliğini belirleyen kritik bir faktör olduğundan, jeotermal akışanın doğru şekilde şartlandırılması, ekipmanın korunması ve verimliliğin sürdürülmesi açısından önemlidir.
Jeotermal Sistemlerin Parametreleri Nelerdir ?
Jeotermal sistemler, sistemin optimal çalışması için dikkatle yönetilmesi gereken çeşitli bileşenler ve parametrelerden oluşur. Rezervuar sıcaklığı, jeotermal akışkanın ısısını kullanılabilir kılan önemli bir parametre olup, daha yüksek değerler daha fazla enerji verimliliği sağlar. Diğer önemli parametreler, rezervuarın derinliği ve jeolojik oluşumlara bağlı olan basınçtır ve bu, akışkanın yüzeye taşınmasında verimliliğin korunması için önemlidir. Jeotermal akışkanın kimyasal bileşimi de kritik bir faktördür; zira yüksek mineral ve gaz içeriği korozyon, kireçlenme ve diğer sorunların riskini artırabilir. Üretim kapasitesini ve maliyetleri etkileyen diğer faktör ise rezervuardan çıkarılabilen akışkan miktarını ifade eden akış hızıdır. Son olarak, rezervuar yapısı, geçirgenlik ve su içeriği gibi jeolojik ve hidrojeolojik koşullar, akışkanın geri kazanımı ve enerji üretimini büyük ölçüde etkiler.
Su Şartlandırmada Kullanılan Kimyasallar
Jeotermal ve güneş enerjisi sistemlerinde performansın artırılması ve ekipman ömrünün uzatılması su şartlandırma kimyasalları sayesinde mümkün olur. Bu kimyasallar, korozyon, kireçlenme ve biyolojik kirlilik gibi sorunları önlemek için suyun kimyasını düzenler. Önemli kimyasallar arasında metal yüzeylerde koruyucu bir film oluşturan;korozyon inhibitörleri; sistemde mineral birikimini önleyen kireçlenme inhibitörleri; sistemleri tıkayabilecek silika çökeltisini kontrol eden silika inhibitörleri; biyolojik kirliliği önleyen biyositler (klor-brom bileşikleri, glutaraldehit vb.); ve optimum pH değerlerini koruyarak korozyon ve mineral çökeltisi risklerini en aza indiren pH düzenleyicileri bulunur.
Çevre dostu ve sürdürülebilir bir kaynak olan jeotermal enerji, geliştirilmesi ve uygulanması açısından büyük bir potansiyele sahiptir. Ancak jeotermal akışkanın etkin bir şekilde kullanılması ve sistemlerin uzun vadeli verimliliği, su şartlandırma süreçlerinin doğru bir şekilde uygulanmasına bağlıdır. Jeotermal enerji sistemlerinde doğru şartlandırma kimyasallarının seçimi ve uygulanması, üretim ekipmanlarının korunmasına, sistem performansının iyileştirilmesine ve enerji üretim sürecinde sürdürülebilirliğin artırılmasına katkıda bulunur.
